Projektowanie i zakładanie wysokiej jakości ogrodów na Śląsku

Domki lęgowe dla ptaków

Ogrodnik radzi

Zgodnie z zapowiedzią dziś o naszych sprzymierzeńcach w walce ze szkodliwymi owadami
w ogrodzie. Zapewne wszyscy moi czytelnicy darzą ptaki sympatią. Ludzie bowiem potrzebują możliwie
częstego kontaktu z żywą przyrodą, a ptaki właśnie najczęściej zaspokajają nam tę potrzebę. Ptaki
zamieszkujące nasze ogrody oprócz sprawiania nam tak wielu miłych doznań estetycznych i muzycznych
zjadają pokaźną ilość owadów i nasion chwastów. W ogrodach większość ptaków to te owadożerne
ale i one okresowo zjadają nasiona , w okresach obfitości sikory bogatki potrafią zjadać nawet 193%
masy ciała dziennie (Kowszar 1983).Przy takiej żarłoczności warto by było aby zjadały owady szkodliwe
w naszym ogródku. Dodatkową zaletą działalności ptaków jest zjadanie szkodliwych owadów
we wszystkich stadiach rozwojowych, tzn. jaj, larw, poczwarek, oraz owadów dorosłych. Ptaki
owadożerne żerują cały rok, ale w okresie karmienia piskląt zwielokrotniają swoje wysiłki aby wyżywić
pisklęta. Pisklęta zjadają pokarm przewyższający 2-3-krotnie masę ich ciała. Obserwacje wykazały,
że para sikorek bogatek w ciągu 19 dni karmienia przylatywała z pokarmem do gniazda 6786razy, czyli
357 razy dziennie przynosząc dla swych 9 piskląt w sumie 0,775kg pokarmu (Zając 1978 za Bouchnerem
1960).Posiłki te w głównej mierze zbierane są w odległości kilkudziesięciu metrów od gniazda.
Czy to nie dosyć argumentów aby to gniazdo było u nas w ogródku? Dlaczego nie? Co powoduje ,że te
ptaszki nie chcą tak licznie mieszkać u nas?. Przyczyna jest dość prozaiczna, a mianowicie brakuje im
mieszkań (skąd my to znamy?). Większość naszych sprzymierzeńców w walce z plagą szkodliwych
owadów,takich jak sikory,szpaki ,pełzacze,kowaliki,dzięcioły to dziuplaki. To znaczy, że gnieżdżą się
w dziuplach. Dziuple w sposób naturalny powstają tylko w starych drzewach. Wykłuwają je dzięcioły lub
powstają po spróchniałej gałęzi złamanej przez wiatr. Ponieważ ludzie z mało zrozumianej mi przyczyny
bardzo chętnie wycinają stare, piękne i dorodne drzewa. Na szczęście jest sposób aby temu zaradzić;
to budki lęgowe zwane na Śląsku sympatycznie; kadubki. Jak je zbudować? Podstawowe cechy dobrze
skonstruowanej skrzynki lęgowej to: trwałość, szczelność, prostota i możliwość otwarcia. Używamy
nieheblowanych desek i nie mocujemy żadnych patyczków przy wejściu, bo to ułatwia penetrację gniazda
przez drapieżniki. Domki lęgowe zawieszamy już w listopadzie aby zimujące ptaki przyzwyczaiły się
do nich. Umieszczamy na solidnym oparciu dość wysoko (2-5m) zależnie od spodziewanych
mieszkańców. Otwór wlotowy umieszczamy na wschód aby słońce budziło ptaki.
Chciałbym zaproponować domowym ornitologom o zacięciu elektronicznym zainstalowanie w budkach
kamer internetowych np. uruchamianych poruszeniem w gnieździe. Wyobrażam sobie niesamowite
zdjęcia uzyskane w ten sposób, np.,wyklucia się pierwszego pisklęcia albo sposobu karmienia. Wracając
do budek należy pamiętać o corocznym sprzątaniu ich, stąd muszą być otwierane. Jako ciekawostkę
dodam, że istnieją domki dla innych naszych sprzymierzeńców tj. nietoperzy i nawet owadów
pożytecznych, ale o tym w przyszłości.
W poradach korzystano z publikacji; Ptaki w ogrodzie, Marian Szokalski i Jerzy Wojtatowicz Warszawa
1989.

Prawa twórcy Roberta Olszewskiego chronione są przez ustawę z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Autor nie wyraża zgody na dalsze rozpowszechnianie tekstu.